H Κενταύρεα της Βαράσοβας και η ευθύνη των αναρριχητών!
Posted: 26 Oct 2012 23:03
Centaurea heldreichii
Τα παραπάνω λατινικά πιστεύω πως δικαιολογημένα είναι ακαταλαβίστικα για πολλούς, κάπως γνωστά σε μερικούς και γνωστά σε ελάχιστους…
Μάλιστα θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε στην «ησυχία» τους σε κάποιο από τα ακαδημαϊκά στεγανά των ειδικών και των επιστημόνων…
Η δική μου άποψη είναι λίγο διαφορετική και γι αυτό απευθύνομαι στους αναρριχητές…
Ο λόγος είναι απλός, μας αρέσουν αυτά τα βράχια, επάνω τους περνάμε μερικές από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μας και μέσα σε όλα αυτά ΠΡΕΠΕΙ να ξέρουμε και κάτι παραπάνω γι αυτούς τους τόπους που μας φιλοξενούν και να αγωνιζόμαστε με πάθος για την διατήρηση τους ενάντια σε απειλές, καταστροφές και άλλα μαργαριτάρια της καπιταλιστικής «ανάπτυξης» αλλά και για να τους προφυλάσσουμε πιο αποτελεσματικά ενάντια στο «κακό» μας εαυτό.
Ο λόγος γίνεται για ένα φυτό που φύεται μόνο στα βράχια της Βαράσοβας και πουθενά αλλού στον κόσμο…και ως εκ τούτου αξίζει να συγκεντρώσει λιγάκι την προσοχή μας!
Centaurea heldreichii
Οικ. Asteraceae (Compositae)
Ακολουθούν μερικές χρήσιμες πληροφορίες και κάποια συμπεράσματα που προκύπτουν σχετικά με αυτόν τον όμορφο «κάτοικο» της Βαράσοβας:
Κατηγορία Κινδύνου Εξαφάνισης: CR / EN
Το οποίο σύμφωνα με το International Union for theConservation of Nature (IUCN) σημαίνει κάτι ανάμεσα σε: ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟ ΒΑΘΜΟ (CR) (Critically Endangered)δηλαδή αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο εξαφάνισης στη φύση στο άμεσο μέλλον και ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ (EN) (Endangered)δηλαδή δεν κινδυνεύει σε κρίσιμο βαθμό αλλά αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο να εξαφανισθεί.
Βιοφάσμα: Η (Hemicryptophyta)
Το οποίο μας ενημερώνει για την βιομορφή με την οποία διαχειμάζει και η οποία το κατατάσσει στα Ημικρυπτόφυτα που αποτελούν κατηγορία πολυετών ποωδών φυτών.
Χωρολογία: Τοπικό Ενδημικό
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα τα πλεον απειλούμενα φυτά είναι Τοπικά Ενδημικά ή Στενοτοπικά Ενδημικά. Ο υψηλός ενδημισμός που παρατηρείται στην ελληνική χλωρίδα οφείλεται στην γεωγραφική και κατά συνέπεια οικολογική πολυδιάσπαση σε πολλές απομονωμένες περιοχές όπως νησιά, βουνά, κοιλάδες, αλπικά λιβάδια κ.α. σε συνδυασμό με τη λειτουργία του ελλαδικού χώρου ως καταφυγίου κατά τις πλειστοκαινικές παγετώδεις περιόδους. Η Βαράσοβα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων των παραπάνω!
Οικότοπος: Βράχια
Να σημειώσω ότι στην κατάταξη των «οικοτόπων» παρατηρείται μια κυριαρχία της κατηγορίας «ΒΡΑΧΙΑ» όσων αφορά τα απειλούμενα είδη φυτών πράγμα που δείχνει και τη μεγάλη σημασία τους. Πρόκειται για οικότοπο στον οποίο φυτρώνουν φυτά ειδικά προσαρμοσμένα στη διαβίωση σε σχισμές ή κενά των βράχων, κατά κύριο λόγο ασβεστολιθικών αλλά όχι αποκλειστικά. Να σημειωθεί ότι περιλαμβάνει τα εσωτερικά βράχια μόνο και όχι τα παραθαλάσσια τα οποία αποτελούν άλλη κατηγορία.
Το 29,4% των απειλούμενων φυτών της Ελλάδας επιβιώνει στα «ΒΡΑΧΙΑ» ενώ το 23,6% αυτών επιβιώνει στην κατηγορία «ΦΡΥΓΑΝΟΤΟΠΟΙ-ΘΑΜΝΟΤΟΠΟΙ» ενώ μόλις το 7,4% επιβιώνει σε «ΚΛΕΙΣΤΑ ΔΑΣΗ» και το 5,8% σε «ΔΑΣΙΚΑ ΔΙΑΚΕΝΑ». Τα παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με αυτό που λαθεμένα είναι ευρέως πιστευτό. Η φυτική βιοποικιλότητα έχει κι αυτή τους δικούς της κανόνες και μας ξαφνιάζει.
Υψόμετρο: Κατηγορία 1 (0 – 500 μ)
Περίοδος Άνθησης: Μάιος – Ιούνιος (Κατηγορία 4)
Μέθοδος Γονιμοποίησης: Ε (Εντομόφιλα)
Πράγμα που προφανώς σημαίνει ότι για την διασπορά της γύρης αξιοποιεί τα έντομα π.χ μέλισσες.
Φυτογεωγραφική Ζώνη: S.E (Sterea Ellas)
Η οικογένεια Asteraceae (Compositae) στην οποία ανήκει και η Κενταύρεα μας είναι από τις μεγαλύτερες και πολυπληθέστερες φυτικές οικογένειες με κοσμοπολίτικη εξάπλωση ειδών. Το σύγχρονο όνομα της οικογένεια προέρχεται προφανώς από την ελληνική λέξη αστέρι και έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους αυτών των φυτών αλλά και το παλιότερο πάλι έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους το οποίο είναι Σύνθετο.
Το γένος Centaurea στο οποίο ανήκει είναι ένα γένος με πάνω από 350 είδη που κυρίως εντοπίζονται βόρεια του Ισημερινού και στο ανατολικό ημισφαίριο. Μάλιστα η περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου είναι πλούσια σε είδη αυτού του γένους.
Τα παραπάνω λατινικά πιστεύω πως δικαιολογημένα είναι ακαταλαβίστικα για πολλούς, κάπως γνωστά σε μερικούς και γνωστά σε ελάχιστους…
Μάλιστα θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε στην «ησυχία» τους σε κάποιο από τα ακαδημαϊκά στεγανά των ειδικών και των επιστημόνων…
Η δική μου άποψη είναι λίγο διαφορετική και γι αυτό απευθύνομαι στους αναρριχητές…
Ο λόγος είναι απλός, μας αρέσουν αυτά τα βράχια, επάνω τους περνάμε μερικές από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μας και μέσα σε όλα αυτά ΠΡΕΠΕΙ να ξέρουμε και κάτι παραπάνω γι αυτούς τους τόπους που μας φιλοξενούν και να αγωνιζόμαστε με πάθος για την διατήρηση τους ενάντια σε απειλές, καταστροφές και άλλα μαργαριτάρια της καπιταλιστικής «ανάπτυξης» αλλά και για να τους προφυλάσσουμε πιο αποτελεσματικά ενάντια στο «κακό» μας εαυτό.
Ο λόγος γίνεται για ένα φυτό που φύεται μόνο στα βράχια της Βαράσοβας και πουθενά αλλού στον κόσμο…και ως εκ τούτου αξίζει να συγκεντρώσει λιγάκι την προσοχή μας!
Centaurea heldreichii
Οικ. Asteraceae (Compositae)
Ακολουθούν μερικές χρήσιμες πληροφορίες και κάποια συμπεράσματα που προκύπτουν σχετικά με αυτόν τον όμορφο «κάτοικο» της Βαράσοβας:
Κατηγορία Κινδύνου Εξαφάνισης: CR / EN
Το οποίο σύμφωνα με το International Union for theConservation of Nature (IUCN) σημαίνει κάτι ανάμεσα σε: ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟ ΒΑΘΜΟ (CR) (Critically Endangered)δηλαδή αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο εξαφάνισης στη φύση στο άμεσο μέλλον και ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ (EN) (Endangered)δηλαδή δεν κινδυνεύει σε κρίσιμο βαθμό αλλά αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο να εξαφανισθεί.
Βιοφάσμα: Η (Hemicryptophyta)
Το οποίο μας ενημερώνει για την βιομορφή με την οποία διαχειμάζει και η οποία το κατατάσσει στα Ημικρυπτόφυτα που αποτελούν κατηγορία πολυετών ποωδών φυτών.
Χωρολογία: Τοπικό Ενδημικό
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα τα πλεον απειλούμενα φυτά είναι Τοπικά Ενδημικά ή Στενοτοπικά Ενδημικά. Ο υψηλός ενδημισμός που παρατηρείται στην ελληνική χλωρίδα οφείλεται στην γεωγραφική και κατά συνέπεια οικολογική πολυδιάσπαση σε πολλές απομονωμένες περιοχές όπως νησιά, βουνά, κοιλάδες, αλπικά λιβάδια κ.α. σε συνδυασμό με τη λειτουργία του ελλαδικού χώρου ως καταφυγίου κατά τις πλειστοκαινικές παγετώδεις περιόδους. Η Βαράσοβα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων των παραπάνω!
Οικότοπος: Βράχια
Να σημειώσω ότι στην κατάταξη των «οικοτόπων» παρατηρείται μια κυριαρχία της κατηγορίας «ΒΡΑΧΙΑ» όσων αφορά τα απειλούμενα είδη φυτών πράγμα που δείχνει και τη μεγάλη σημασία τους. Πρόκειται για οικότοπο στον οποίο φυτρώνουν φυτά ειδικά προσαρμοσμένα στη διαβίωση σε σχισμές ή κενά των βράχων, κατά κύριο λόγο ασβεστολιθικών αλλά όχι αποκλειστικά. Να σημειωθεί ότι περιλαμβάνει τα εσωτερικά βράχια μόνο και όχι τα παραθαλάσσια τα οποία αποτελούν άλλη κατηγορία.
Το 29,4% των απειλούμενων φυτών της Ελλάδας επιβιώνει στα «ΒΡΑΧΙΑ» ενώ το 23,6% αυτών επιβιώνει στην κατηγορία «ΦΡΥΓΑΝΟΤΟΠΟΙ-ΘΑΜΝΟΤΟΠΟΙ» ενώ μόλις το 7,4% επιβιώνει σε «ΚΛΕΙΣΤΑ ΔΑΣΗ» και το 5,8% σε «ΔΑΣΙΚΑ ΔΙΑΚΕΝΑ». Τα παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με αυτό που λαθεμένα είναι ευρέως πιστευτό. Η φυτική βιοποικιλότητα έχει κι αυτή τους δικούς της κανόνες και μας ξαφνιάζει.
Υψόμετρο: Κατηγορία 1 (0 – 500 μ)
Περίοδος Άνθησης: Μάιος – Ιούνιος (Κατηγορία 4)
Μέθοδος Γονιμοποίησης: Ε (Εντομόφιλα)
Πράγμα που προφανώς σημαίνει ότι για την διασπορά της γύρης αξιοποιεί τα έντομα π.χ μέλισσες.
Φυτογεωγραφική Ζώνη: S.E (Sterea Ellas)
Η οικογένεια Asteraceae (Compositae) στην οποία ανήκει και η Κενταύρεα μας είναι από τις μεγαλύτερες και πολυπληθέστερες φυτικές οικογένειες με κοσμοπολίτικη εξάπλωση ειδών. Το σύγχρονο όνομα της οικογένεια προέρχεται προφανώς από την ελληνική λέξη αστέρι και έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους αυτών των φυτών αλλά και το παλιότερο πάλι έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους το οποίο είναι Σύνθετο.
Το γένος Centaurea στο οποίο ανήκει είναι ένα γένος με πάνω από 350 είδη που κυρίως εντοπίζονται βόρεια του Ισημερινού και στο ανατολικό ημισφαίριο. Μάλιστα η περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου είναι πλούσια σε είδη αυτού του γένους.