Λοιπόν, αρχικά, για να έχουμε κοινή γλώσσα:
1. Όταν μια εταιρεία κατασκευάζει ασφάλειες βράχου ή μεταπουλάει ασφάλειες βράχου που έχουν φτιαχτεί από τρίτους βάσει προδιαγραφών που η ίδια τους θέτει, θεωρείται γενικά ως Κατασκευαστής ή Manufacturer.
2. Τα Rock Anchors για χρήση στην Αναρρίχηση - Ορειβασία δεν είναι PPE (Personal Protection Equipment), δεδομένου ότι ο αναρριχητής που σκαρφαλώνει τα βρίσκει έτοιμα πάνω στα βράχια μετά την τοποθέτησή τους από τους πρώτους. Για τον εξοπλισμό που ΔΕΝ είναι PPE (άρα τα Rock anchors) ΔΕΝ απαιτείται πιστοποίηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
3. Καταλήγοντας: Από τη στιγμή που τα Rock Anchors ΔΕΝ είναι PPE, ο κατασκευαστής (βλέπε 1) ΔΕΝ είναι υποχρεωμένος να τα πιστοποιεί βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού ΕΝ959:2007, ομοίως και κατά το διεθνή κανονισμό UIAA123.
4. Τότε γιατί υπάρχει ο κανονισμός ΕΝ959:2007;
5. Υπάρχουν πολλοί ευρωπαϊκοί κανονισμοί που δεν είναι υποχρεωτικοί, όπως στην περίπτωσή μας αυτός για τα Rock Anchors. Ο λόγος ύπαρξής του κανονισμού ΕΝ959:2007 είναι και για να προτείνεται στους κατασκευαστές (βλέπε 1) αλλά κυρίως στους αγοραστές (εμάς δηλαδή) μία «βέλτιστη ασφαλής λύση».
6. Επιπλέον, εάν συμβεί ένα ατύχημα, ο κατασκευαστής καλείται στα πλαίσια μιας δίκης να αποδείξει ότι κατασκευάζει τα Rock Anchors σύμφωνα με τη «βέλτιστη ασφαλή λύση» που προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τουλάχιστον στον Ευρωπαϊκό Χώρο. Το ίδιο και ο εργολάβος ή ο αναρριχητής που τα χρησιμοποίησε.
7. Για το λόγο αυτό, πολλοί κατασκευαστές α) απλά ακολουθούν την οδηγία ΕΝ959:2007 για την κατασκευή των Rock Anchors και άλλοι β) τα πιστοποιούν βάσει του ΕΝ959:2007 για να είναι περισσότερο εξασφαλισμένοι (δεν τους επιτρέπεται όμως να μαρκάρουν με CE τα προϊόντα τους, αφού η πιστοποίηση δεν είναι υποχρεωτική για όλους!). Και τα δύο α) και β) είναι γενικώς αποδεκτά.
4. Γιατί υπάρχει ο κανονισμός UIAA123;
8. Όσοι έχουν πιστοποίηση UIAA123, έχουν και υποχρεωτικά και ΕΝ959:2007. Επιπλέον τα βύσματα πιστοποιημένα κατά UIAA123 είναι άκρως καλύτερα σε σχέση με αυτά που έχουν πιστοποίηση ή κατασκευάζονται από τον κατασκευαστή σύμφωνα μόνο με το ΕΝ959:2007. Τα βύσματα πιστοποιημένα κατά UIAA123 μπορείτε να τα βρείτε εδώ:
http://safety.theuiaa.org/front/index_public.php
Επί της ουσίας:
1. Όσοι αγοράζουμε εξοπλισμό για Αναρρίχηση και Ορειβασία (που είναι PPE, π.χ. μποντριέ κλπ) καλό είναι να ζητάμε επίμονα να δούμε το CE Mark πάνω στα προϊόντα. Δείτε εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/CE_mark πως είναι το σωστό CE και όχι το China Export (CE).
2. Για εξοπλισμό που ΔΕΝ είναι PPE (όπως τα Rock Anchors), συνίσταται ο Αγοραστής να γνωρίζει εάν ο Κατασκευαστής (βλέπε 1) ακολουθεί τη «βέλτιστη ασφαλή λύση» που προτείνει ο κανονισμός ΕΝ959:2007 για δική του και μόνο εξασφάλιση (του αγοραστή).
3. Εάν ο κατασκευαστής ΔΕΝ ακολουθεί τουλάχιστον το ΕΝ959:2007 για την κατασκευή των Rock Anchors – εγώ προσωπικά ΔΕΝ θα αγόραζα από αυτόν.
4. Αντίστοιχες αστοχίες βυσμάτων (μαζικές) αντιμετώπισε η FIXE πέρυσι. Πλέον όμως, η FIXE μαζί με την KONG είναι οι μόνες που έχουν πιστοποιημένα βύσματα κατά UIAA123.
5. Όσον αφορά στη ροπή σύσφιξης. Υπέρμετρη ροπή καταπονεί σημαντικά το βύσμα, ενώ από χαλαρή σύσφιξη καταπονείται επίσης σημαντικά το βύσμα κατά την πτώση. Υπάρχει μία βέλτιστη ροπή σύσφιξης και ορισμένες εταιρείες (π.χ. Petzl) τη συνιστούν στα Manual τους. Η ροπή αυτή εξαρτάται από τον τρόπο κατασκευής του βύσματος και διαφέρει από εταιρεία σε εταιρεία για αυτό ΔΕΝ υπάρχει πουθενά η τιμή αυτή σε κάποιο κανονισμό.
6. ΔΕΝ είναι πρακτικό να κουβαλάμε δυναμόκλειδα στο άνοιγμα της διαδρομής. ΠΡΟΣΟΧΗ όμως, στην περίπτωση αυτή, εμείς είμαστε αυτοί που δεν ακολουθούμε τις οδηγίες, εφόσον αναγράφεται η ροπή σύσφιξης σε αυτές (misuse).
7. Στα πλαίσια Εργολαβιών (με Δήμους, Κοινότητες, Προγράμματα), εάν ο εργολάβος θέλει να είναι εξασφαλισμένος θα πρέπει να χρησιμοποιεί δυναμόκλειδα και βύσματα στα οποία αναγράφεται η συνιστώμενη ροπή σύσφιξης, ειδικά στα παραθαλάσσια βράχια. Εννοείται ότι θα πρέπει τα βύσματα για τα παραθαλάσσια βράχια να ακολουθούν πιστά τουλάχιστον το ΕΝ959:2007. Το καλύτερο για τα παραθαλάσσια βράχια είναι τα βύσματα να είναι πιστοποιημένα κατά UIAA123, δεδομένου ότι η UIAA υποχρεώνει σε αυστηρά μέτρα έναντι της διάβρωσης (ο ΕΝ απλώς εφιστά την προσοχή).
8. Για να βρεθεί η αιτία που αστόχησαν τα βύσματα καλό είναι να γίνουν τουλάχιστον οι πιο κάτω εργαστηριακές αναλύσεις από ανεξάρτητο φορέα: Μακροσκοπική μελέτη, Μελέτη υλικού με χρήση οπτικής μικροσκοπίας, Μέτρηση αντοχής και σκληρότητας, Χημική ανάλυση υλικού και το κυριότερο Μελέτη επιφανειών αστοχίας με οπτικό στερεοσκόπιο ή/και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.
9. Δεν θεωρώ ότι έχουν νόημα όλες οι πάνω αναλύσεις, εάν οι κατασκευαστές δεν ακολουθούν τουλάχιστον το EN959:2007. Από ότι βλέπω σε καταχώρηση στις ΚΟΡΦΕΣ, η Rockland κατά δήλωσή της το ακολουθεί.
Στη διάθεσή σας
Ντοκτορ ΚάραΖιτζ